Ιστορία της Ελευσίνας

Η Ελευσίνα, μια πόλη με πληθυσμό 30.000 κατοίκων και σε απόσταση 20 χλμ από την Αθήνα, είναι γνωστή για την αρχαία αλλά και τη σύγχρονη βιομηχανική της ιστορία. Στην αρχαιότητα υπήρξε για 2000 χρόνια (1600 πχ-400 μχ) μια από τις πέντε ιερές πόλεις με τα Ελευσίνια Μυστήρια να προσελκύουν προσκυνητές από όλο τον τότε γνωστό κόσμο. Το όνομα της πόλης γίνεται τρανότερο χάρη στον μεγάλο τραγικό ποιητή Αισχύλο.

Ακολούθησαν 14 αιώνες στη διάρκεια των οποίων η Ελευσίνα περιέπεσε σε αφάνεια. Το 1827 μετά την απελευθέρωση από την Τουρκική κατοχή και τη δημιουργία του πρώτου Ελληνικού κράτους, η Ελευσίνα ήταν μία μικρή πόλη των 250 κατοίκων, αρ¬βανίτικης καταγωγής. Τη δεκαετία του 1860 η Ελευσίνα άρχισε να αλλάζει όψη με την ανέγερση νέων κα¬τοικιών και με την εγκατάσταση σ’ αυτή περιστασιακών εμπόρων. Την αργόσυρτη πορεία της επιτάχυναν η κατασκευή της σιδηροδρομικής γραμμής (1884) και η τομή του Ισθμού της Κορίνθου.

Καθοριστική είναι η δεκαετία του 1880, όπου αρχίζει η βιομηχανική ανάπτυξη. Ιδρύεται το Σαπωνοποιείο ΧΑΡΙΛΑΟΥ(1875), η βιομηχανία τσιμέντου ΤΙΤΑΝ (1902), τα οινοπνευματοποιεία ΒΟΤΡΥΣ (1906) και ΚΡΟΝΟΣ (1922). 1877 Η πρώτη έγκριση “διαγράμματος ρυμοτομίας της κωμοπόλεως Ελευσίνας”. 1914 Ιδρύεται το Λιμενικό Ταμείο. Τον 11ο αιώνα π.Χ. κάτοικοι από την Ελευσίνα είχαν μεταφέρει στη γη της Ιωνίας τη λατρεία της θεάς Δήμητρας. Το 1922, 2000 πρόσφυγες από την Μικρά Ασία φθάνουν καταδιωγμένοι στην Ελευσίνα, διπλασιάζοντας τον πληθυσμό της. 1923 η πρώτη συζήτηση στο Κοινοτικό Συμβούλιο για την εγκατάσταση ηλεκτρικών λαμπτήρων φωτισμού σε δρόμους και πλατείες 1924 τοποθετείται το ρολόι στο λόφο των Αρχαιοτήτων 1936 Δημιουργία στρατιωτικού αεροδρομίου.

Το 1943 η Κοινότητα Ελευσίνας γίνεται Δήμος. Τον Απρίλιο του 1941 αρχίζει η Γερμανική κατοχή. Το αεροδρόμιο καταλαμβάνεται από τους Γερμανούς. Στην πόλη περιπολούν Ιταλοί στρατιώτες. Από τον Οκτώβριο του 1941 αρχίζουν οι θάνατοι από την “νόσο της πείνης”. Στη διάρκεια της γερμανικής κατοχής (1941-1945) αναπτύχθηκε ισχυρή αντίσταση μέσα στην πόλη, στα εργοστάσια και το στρατιωτικό αεροδρόμιο. Η οργάνωση του Ε. Α. Μ. με προμήθεια ιματισμού, υπόδησης, τροφίμων αλλά και με πληροφορίες για τις κινήσεις του εχθρού, προσέφερε πολύτιμη βοήθεια στο λαό αλλά και στα ένοπλα αντάρτικα τμήματα. Τον Αύγουστο του 1942 στα Δερβενοχώρια οργανώθηκε η πρώτη αντάρτικη ομάδα, που η δράση της απλώθηκε σε όλη την Αττική και τη Βοιωτία. Μετά τον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο ήρθαν στην πόλη μας εργαζόμενοι από όλα τα μέρη της Ελλάδας για να εργαστούν στις βιομηχανίες της περιοχής. Η βιομηχανική δραστηριότητα όμως αναπτύχθηκε άναρχα πάνω στις αρχαιότητες και δίπλα στην περιοχή κατοικίας. Η ρύπανση του περιβάλλοντος πήρε μεγάλες διαστά¬σεις. Στον 21ο αιώνα, την εποχή της βιώσιμης ανάπτυξης, η αρχαιολογική ιστορία και η πρόσφατη βιομηχανική διαμορφώνουν την εικόνα της σύγχρονης Ελευσίνας. Η ρύ¬πανση χάρη και στους αγώνες των πολιτών έχει μειωθεί. Ο Δήμος αγωνίζεται να ανα¬κτήσει τις ανενεργά εργοστάσια, όπου θα στεγαστεί η σύγχρονη βιομηχανική και τεχνολογική ιστορία. Η Ελευσίνα πλέον έχει βραβευθεί για τις πολεοδομικές αναπλάσεις και τις επιδόσεις της στην οικολογία και την ανακύκλωση. Τα ΑΙΣΧΥΛΕΙΑ, προς τιμή του Αισχύλου, από το 1975 είναι η κορυφαία πολιτιστική εκδήλωση της Ελευσίνας και πραγματοποιείται τον Σεπτέμβριο, την ίδια περίοδο που κατά την Αρχαιότητα πραγματοποιούνταν τα Ελευσίνια Μυστήρια.

Ο λόφος των αρχαιοτήτων και το Μουσείο ευρίσκονται στο κέντρο της πόλης, ενώ η Ιερά Οδός που συνέδεε την Ελευσίνα με την Αθήνα διασχίζει την πόλη και τα ίχνη της διατηρούνται και σήμερα. Σώζονται οι μεταβυζαντινές εκκλησίες του Αγίου Ζαχαρία ( στην πλατεία Ηρώων ) και της Παναγίτσας ( στον αρχαιολογικό χώρο).

Πανηγύρια γίνονται στις 23 Απριλίου, για τον πολιούχο της πόλης Άγιο Γεώργιο, στις 21 Μαΐου ( Αγίων Κων/νου και Ελένης ), στις 29 Ιουνίου ( 12 Αποστόλων ) και στις 16 Απριλίου της Ζωοδόχου Πηγής.​

Αισχύλεια

Το Φεστιβάλ Αισχύλεια αποτελεί σταθερό θεσμό πολιτισμού για να εκφράσουν οι δημιουργοί των τεχνών τις καλλιτεχνικές αλλά και πρωτοποριακές δημιουργίες τους.44η χρονιά, φέτος που το Φεστιβάλ Αισχύλεια με συνέπεια διαμορφώνει ένα καλλιτεχνικό πρόγραμμα, σταθερά ποιοτικό, επίκαιρο αλλά και ανανεωμένο.Η επιτυχημένη πορεία στα πολιτιστικά δρώμενα, μέσω συνεργασιών με καλλιτέχνες, πολιτιστικούς φορείς και οργανισμούς, τοποθετεί υψηλά τους στόχους για το τι θα παρουσιάσει το φεστιβάλ την κάθε χρονιά.Το Φεστιβάλ Αισχύλεια κάθε χρόνο φροντίζει να δίνεται η ευκαιρία σε καλλιτέχνες – δημιουργούς, όλων των μορφών τέχνης, να παρουσιάζουν τα έργα τους αλλά και να δημιουργούν έργα, εμπνεόμενοι από την πόλη της Ελευσίνας.

Το ιδιαίτερα όμορφο αστικό περιβάλλον της, το ιστορικό παρελθόν της, η σύγχρονη βιομηχανική ιστορία της αλλά και τα ανθρώπινα βιώματα αναδεικνύονται μέσα από μοναδική καλλιτεχνική παρουσία στο πλαίσιο του προγράμματός του. Έργα τέχνης και έκφρασης, που αποτέλεσαν οιωνούς εξελίξεων στην ιστορία του τόπου αλλά και της χώρας!Ο πολιτισμός, λοιπόν, καθιερώθηκε στην πόλη της Ελευσίνας και στον πυρήνα του βρίσκεται η σχέση του ανθρώπου, σε απόλυτη διάδραση με το Φεστιβάλ Αισχύλεια.Η πρόκληση να προσελκύει και να δίνει τη δυνατότητα έκφρασης σε νέες μορφές τέχνης, επαναπροσδιορίζει και προκαλεί νέους στόχους για δημιουργίες, χαράζοντας διαρκώς νέα βήματα στην πορεία του Φεστιβάλ Αισχύλεια στο μέλλον.Αυτή είναι η αέναη δύναμη που προσφέρει στον πολιτισμό με την παρουσία του το Φεστιβάλ Αισχύλεια.

Η Ελευσίνα πολιτιστική πρωτεύουσα της Ευρώπης για το 2021

Η ElEUsis21 είναι ένα εργαστήριο που προκύπτει από τη δημιουργική συνάντηση και ένωση της Ελευσίνας και της Ευρώπης και καλλιεργήσει στην εύφορη γη της Ελευσίνας το σπόρο της δημιουργικότητας, της καινοτομίας και της γνώσης. Από σήμερα μέχρι το 2021, φιλοδοξούμε να καρποφορήσουν εδώ οι πιο πρωτότυπες ιδέες, οι πιο καινοτόμες δράσεις. Οι πολίτες, οί κάτοικοι, οι φορείς και οι οργανισμοί της πόλης είναι οι γεωργοί αυτών των ιδεών, των ιδεών που θα αποτελέσουν τον κορμό του προγράμματος της Ελευσίνας ως Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης για το 2021. Οι κάτοικοι και οι πολίτες της Ελευσίνας συμμετέχουν ενεργά στη διαμόρφωση της υποψηφιότητας μέσα από το Δίκτυο Δημιουργικών Πολιτών και τα Εργαστήρια Ιδεών. Το μεγάλο εργαστήριο της ElEUsis21 παίρνει σάρκα και οστά μέσα από τα επιμέρους Εργαστήρια Ιδεών που διαμορφώνουν διαφορετικές ομάδες της πόλης.